Devletler arasında siyasi pazarlık malzemesi haline getirilen mültecilerin iltica haklarının yok sayılması ciddi hak ihlalleri doğuruyor. Son olarak İdlip’teki saldırıların ardından Türkiye hükümeti, mülteci kozunu bir kez daha ileri sürmüş ve Avrupa’ya gitmek isteyen mültecilere engel olmayacağına açıklamıştı. Yunanistan ise mültecilerin sığınma hakkına şiddetle karşılık vermişti.
Mültecilerin Edirne sınırında bekleyişi sırasında basına açıklamalarda bulunan İç İşleri Bakanı Süleyman Soylu geçen mülteciler hakkında her defasında daha da artan rakamlar dile getirmişti. En son 26 Mart’ta açıklama yapan Soylu “28 Şubat’tan bu yana Yunanistan’a kara ve denizden 150 bin 600 civarında kişi geçti” demişti.
Denizden 2333, Karadan 347
Ancak geçen mültecilerin sayıları hakkında Birleşmiş Milletler’den farklı rakam geldi. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin verilerine göre Mart ayında Türkiye üzerinden Yunanistan’a 2 bin 580 mülteci geçti. Mültecilerin 2 bin 233’ü deniz yoluyla geçerken 347’si kara yoluyla geçti.
Yunanistan İltica Başvurusu Alacağını Açıkladı
Öte yandan Alman Die Welt gazetesinin ulaştığı bilgilere göre Yunanistan, 1800 mültecinin iltica başvurusunda bulunmasına izin verdi. Pazartesi gününden beri Atina’daki Malakasa ve Selanik yakınlarında bulunan Serres kamplarında tutulan mültecilere iltica başvurusunda bulunmak isteyip istemedikleri sorulmaya başlandı. Buna alternatif olarak mültecilere, memleketlerine gönüllü geri gönderme teklif ediliyor. Bu durumda kişi başına bir kereliğine mahsus 2 bin euro ödeniyor.
İçişleri Bakanlığı’ndan Mültecilerden Sorumlu Sekreter Manos Logothetis, Die Welt’e kamplarda tutulan bu kişilerin artık iltica başvurusunda bulunabileceğini doğruladı. Ancak koronavirüs nedeniyle iltica başvuruları şu an alınamıyor. Kamplarda iltica başvurusunda bulunmak istediğini belirten mültecilerin işlemleri aylar sonra başlayabilecek.
Ne Olmuştu?
Türkiye hükumetinin açıklamalarının ardından binlerce mülteci Avrupa’ya geçmek için Edirne’ye akın etmiş ve Mart ayı boyunca Yunanistan sınır kapısı Pazarkule’de yağmura ve soğuğa rağmen sınırı geçebilmek umuduyla beklemişti. Sınırı geçmeye çalışan mülteciler ise Yunanistan güvenlik güçlerinin şiddetine maruz kalmış ve iki mülteci yaşamını yitirmişti.
Yunanistan hükümeti mültecilerle ilgili Cenevre Sözleşmesi’ni yok sayarak iltica başvurusu almayacağını ve sınırı geçenlerin geri gönderileceğini açıklamıştı. Mart ayı son günlerine doğru koronavirüs salgını gerekçe gösterilerek mültecilerin kaldıkları çadır yakılmış ve mülteciler karantinaya alınmak üzere geri gönderme merkezlerine götürülmüştü. Mültecilerin sınırda bekleyişleri sırasında siyasi liderler arasında görüşmeler yapılarak anlaşmalar sağlandı.
Kaynak: UNCHR ve Medyascope